Waarom moet het minimumloon naar 16 Euro?

Wat wil Voor16 bereiken?

Wij willen dat iedereen kan leven in plaats van overleven. Want iedereen verdient het om genoeg geld te hebben om leuke dingen te kunnen doen. Dit kan alleen als het verschil tussen arm en rijk kleiner wordt. Een belangrijke eerste stap is in de wet vastleggen dat het minimumloon 60% van het mediane loon in Nederland wordt. Dat is nu 16 euro per uur. Hierdoor groeit het minimumloon mee met alle andere lonen in Nederland. Ook de koppeling met uitkeringen willen we behouden en er moet een einde komen aan lagere lonen voor jongvolwassenen.

Hoe gaan we dit bereiken?

De eerste stap is gezet door bestaanszekerheid op de politieke agenda te zetten, maar we zijn er nog niet. Met woorden alleen bereiken we ons doel niet. Door druk uit te oefenen op het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, politici en grote bedrijven wel. Samen kunnen we Nederland sterker en eerlijker maken. Samen moeten we onze stem laten horen voor een goede invoering van de nieuwe Wet minimumloon en minimum vakantiebijslag (WML), gekoppeld aan 60% van het mediane loon. Hoe groter de beweging, hoe minder armoede. Teken onze oproep!

Er is toch geen armoede in Nederland, waarom moet het minimumloon dan omhoog?

Ongeveer één miljoen Nederlanders leven op dit moment op het randje van armoede. Gemiddeld 2 kinderen in iedere klas groeien op in armoede doordat het inkomen van hun ouders te laag is. Een groot deel van het inkomen gaat op aan vaste lasten, zoals huur, energie en boodschappen. Geld om iets leuks te doen is er al lang niet meer. Een verhoging van het minimumloon naar 16 euro is voor deze groep mensen een kans om te gaan leven in plaats van overleven.

Waarom een verhoging naar 16 euro?

16 euro komt niet uit de lucht vallen. Dit is namelijk 60% van het mediane loon in Nederland. Dit is een internationale standaard, die door Europa als norm is opgenomen in de nieuwe richtlijn toereikende minimumlonen. Toen het minimumloon ingevoerd werd in 1969 voldeed Nederland ruimschoots aan deze standaard (66%) en stonden we in de top drie van landen met een toereikend minimumloon. Inmiddels is dat gedaald naar 46,6% en staan we op plaats 16 van Europese landen. En dat terwijl we sinds 1969 veel productiever zijn geworden en de winsten van bedrijven fors zijn gestegen.

Wat bedoelen jullie met 60% mediaan?

Wanneer je alle lonen in Nederland van laag naar hoog naast elkaar zet en dan precies het midden pakt, dat is de mediaan. Hier 60% van wordt internationaal erkend als de standaard voor een minimumloon waarbij je geen risico loopt om in armoede te leven. Zo zorgen we dat het minimumloon beter meegroeit met het doorsnee inkomen in Nederland én voorkomen we dat de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt. De mediaan is een soort gemiddelde, maar het verschil is dat de mediaan minder gevoelig is voor uitschieters (extreem hoge lonen).

Wat heeft dat te maken met een Europese Richtlijn?

Europa wil een verbetering van de werk- en leefomstandigheden en de loonongelijkheid verminderen in al haar lidstaten (waaronder Nederland). Hiervoor is de richtlijn ‘toereikende minimumlonen’ aangenomen. Hierin staat dat Nederland met een nieuwe Wet minimumloon en minimum vakantiebijslag (WML) moet komen die toereikend is. Wat toereikend precies betekent, mag door iedere lidstaat zelf bepaald worden. Europa geeft als advies 60% van het mediane loon te gebruiken.  

Hoe hoog is het minimumloon nu?

Het minimumloon is € 13,27 bruto per uur. Dat is tenminste € 2,73 per uur lager dan een leefbaar loon. Vind jij dat ook? Teken dan onze oproep.

Gaat de verhoging ten koste van banen?

Werkgeversorganisaties, politici en economen roepen dit veelal zonder onderbouwing. In werkelijkheid blijkt een hoger minimumloon geen of nauwelijks banen te kosten, blijkt uit onderzoek uit de Verenigde Staten, Duitsland en Groot-Brittannië.

Ook toen jongeren opstonden tegen het minimum jeugdloon werd gewaarschuwd voor verlies van banen. Achteraf blijkt dat juist meer jongeren zijn gaan werken. Wat een hoger minimumloon wél doet, is zorgen voor werk met fatsoenlijke beloning en minder werkende armen.

Wat gebeurt er met de bijstand en uitkeringen als het minimumloon omhoog gaat

De toeslagen zijn gekoppeld aan het minimumloon. Stijgt het minimumloon, dan stijgt de grens voor de toeslagen mee.

Als het minimumloon omhoog gaat, dan gaan de uitkeringen ook omhoog. Dan wil toch niemand meer werken?

Als het minimumloon stijgt met 30%, stijgen de uitkeringen ook met 30%. In procenten blijft het verschil gelijk, maar in euro’s wordt het verschil groter. Mensen die vanuit een uitkering gaan werken, houden aan het einde van de maand meer euro’s over en kunnen fatsoenlijk leven.

Ook mensen met een uitkering willen meedoen, bijdragen en erbij horen. Zij doen dit vaak al door allerlei werk te doen waar zij geen loon voor krijgen in bijvoorbeeld verpleeghuizen, buurthuizen of op straat. Zij hebben recht op een leefbaar inkomen. Mensen die niet werken vanwege allerlei zaken (ziekte, faillissement, ongeluk, etc.) hebben in een rijk land als Nederland ook het recht om rond te kunnen komen. Door te wijzen naar mensen met een uitkering lijkt het alsof daar het geld valt te halen. Maar het grote geld en het grote onrecht zit bij de grote bedrijven. Zolang wij naar elkaar blijven wijzen, lachen de CEO’s en aandeelhouders van grote bedrijven ons uit. In de afgelopen jaren betalen zij steeds minder belasting en er is niemand die ze ter verantwoording roept. Dat gaan wij dus veranderen.

Zorgt een verhoging van het minimumloon voor grote prijsstijgingen?

Nee. Het aandeel in de totale lonen van mensen die het minimumloon of net daar boven verdienen is klein, omdat ze weinig verdienen. Daarbij werken ze vaak bij grote bedrijven die hoge winsten maken en miljoenen uitkeren aan aandeelhouders. Zij kunnen er ook voor kiezen om iets minder winst te maken en een eerlijk loon te betalen aan mensen die het echte werk doen.

Als we het minimumloon verhogen naar 16 euro, dat leidt dit tot een verhoging van 20,46%. Als al deze kosten doorberekend zouden worden (wat niet gebeurd), zouden de prijzen ongeveer met 0,36% stijgen.

Wie gaat deze verhoging betalen?

Vooral de grote bedrijven met hoge winsten en de overheid. De grote bedrijven boeken jaar in jaar uit hogere winsten, terwijl het minimumloon nog op het koopkrachtniveau van de vorige eeuw ligt. En dat terwijl het vaak grote bedrijven zijn die mensen op minimumloonniveau in dienst hebben. Ook de overheid moet een gedeelte voor zijn rekening nemen, want als mensen meer te besteden hebben, krijgt de overheid meer belasting binnen.

Hoe denken kiezers en maatschappelijke organisaties over de verhoging?

Uit enquêtes blijkt keer op keer dat er onder kiezers brede steun is voor onze eis voor een forse verhoging van het minimumloon. Die steun neemt alleen maar toe. Slechts 13% van de kiezers vindt het minimumloon hoog genoeg, bleek begin dit jaar (dat was na de verhoging per 1 januari 2023). Onder de VVD-kiezers vindt slechts 27% het minimumloon hoog genoeg; bij de overige partijen is dit nog lager. Ook vindt 79% dat het minimumloon voortaan mee moet stijgen met alle overige lonen. Dat is precies wat we willen bereiken met de koppeling aan 60% van het mediane loon.

De Commissie Sociaal Minimum, ingesteld op initiatief van Pieter Omtzigt, heeft onlangs vastgesteld dat een forse verhoging nodig is van het sociaal minimum. De commissie adviseert onder meer een verhoging van het minimumloon en de bijstand. Ook de directeur van het CPB vindt het een goed idee om het minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen verder te verhogen. De Nationale Ombudsman waarschuwde vorig jaar oktober dat mensen met een minimuminkomen steeds meer in de knel komen. “Ik vind het heel belangrijk dat er nu haast wordt gemaakt met een toereikend sociaal minimum voor iedereen”, schreef hij onlangs aan de Tweede Kamer. Directeur Arjan Vliegenthart van het NIBUD pleit voor verhoging van uitkeringen en minimumloon.

Is er politieke steun voor de eis van de FNV?

Ja, steeds meer. Sinds de start van onze campagne is de politieke steun flink gegroeid. Vrijwel alle partijen willen een verhoging van het minimumloon, maar dat is niet genoeg. De koppeling met alle andere lonen door middel van 60% mediaan is het belangrijkste, want dan stijgt het minimumloon en de uitkeringen voortaan mee. Uit de partijprogramma’s blijkt dat GroenLinks/PvdA, SP, PvdD, BIJ1 en ChristenUnie hier voor zijn.

Maar gaat dit lukken?

De kans dat het gaat lukken is nog nooit zo groot geweest. Bestaanszekerheid is het thema van de verkiezingen. Daarbij zet de Europese richtlijn extra druk. De tijd van pleisters plakken is voorbij, dat zien steeds meer mensen. Wij geloven dat dit het moment is voor een eerlijk minimumloon waar iedereen van kan leven, jij toch ook?

Hoe kan ik meedoen?

Door met ons op te staan. Verspreid de posters, deel onze social media posts, zoek onze #Gelukskat op, dien moties in, praat er met vrienden en familie over en noem maar op.